Compte de Pierre d’Estrés, dit Péronin (Peroninus d’Estres), receveur des revenus de la châtellenie de Châtillon(1) Du 4 juillet 1284 au 4 juillet 1285, le châtelain de Châtillon fut Guichard de Ru, et Guillaume de Cognin l’avait précédé.

France, Archives DĂ©partementales de la CĂ´te-d'Or, cote B7560 - 1

Pour citer ce document:

Alain Kersuzan et Frédéric Chartrain, avec la collaboration de Nils Mantilleri et Jean-Michel Poisson, Compte de Pierre d'Estrés, dit Péronin (Peroninus d’Estres), receveur des revenus de la châtellenie de Châtillon, du 4 juillet 1284 au 4 juillet 1285, Lyon - Chambéry, 2011 (Documents comptables des Etats de Savoie, XIIIe - XVe s.)

Afficher / masquer les images   Afficher / masquer la table des rubriques   Masquer la linéation Voir l'analyse du rouleau

Prologue

[peau 1]
[l. 1]Computus Peronini d'Estres(2) On écrit destres. On notera d’ailleurs ici que la préposition est fréquemment jointe au mot qu’elle introduit : perdictum, inestenta, inparticulis, infesto, instipendiis, promedietate, pour per dictum, in estenta, in particulis, in festo, in stipendiis, pro medietate. receptoris reddituumnote diplomatiqueuum : support détruit.
[l. 2] a die martis IIIIo nonas iulii anno Domini Mo CCo LXXXIIIIo(3) On avait d’abord écrit LXXXIIIo. usque ad octabas purificationis beate Marie

frumentum vide infra

(4)ajouté dans la marge droite avec un appel de note en forme de croix inscrite dans un cercle

siligo


[l. 3] idem reddit computum de V meteriis receptis de Guillermeto de Ripis pro messe hoc anno de V meteriis receptis de Ruffo de Bosco denote diplomatiqueffo de Bosco de : support détruit.
[l. 4] V meteriis receptis de Bernardo de Bosco pro eodem de V meteriis receptis de Guilliaudo Siot pro eodem de V meteriis receptis de Hugone de Chales
[l. 5] pro eodem de V meteriis receptis de Laurentio(5) On lit ici Laurencio, Lorencia, audiencium, recognicionibus, recogniciones, tocius, negocio, serviciis, que l’on transcrit – selon la convention d’édition prescrivant l’usage général de la graphie classique – Laurentio, Lorentia, audientium, recognitionibus, recognitiones, totius, negotio, servitiis. de Verneito[sic] pro eodem de V meteriis receptis de Teneto de Rosselione pro eodem de quinque meteriis
[l. 6] quos solebat solvere Guillermus Escofer non computat quia moratur infra franchisiam de IX asinatis V bichetis receptis de exitu coponagii mercati Castellionis
[l. 7] per dictum tempus de quo computat

arreragium

de XIII asinatis I bicheto receptis de Guillermo Cognino quondam castellano Castellionis de remanentia sui ultimi computi
[l. 8] summa : XXXI asinate II meterii avene siliginisnote diplomatiquesiliginis : ajouté en interligne. — et remanent

avena


[l. 9] idem reddit computum de I meiterio(6) La mesure de seigle s’écrit met. en abrégé, celle d’avoine alternativement meit. et met., ou même meid. avene recepto de Iohanne de Verneto pro commenda per annum de IX(7) Le nombre paraît raturé, et sa lecture n’est pas très assurée. meiteriis receptis de hominibus Iohannini de La Aya apud Lordes note diplomatique Lordes : support détruit.
[l. 10] pro eodem, deducto uno meterio pro uno homine qui mortuus est de II meiteriis receptis de liberis Berthodi de Montneel pro eodem de I meterio
[l. 11] recepto de Ogerio Lu Nalex pro eodem de II meiteriis receptis de domina de Fontana pro eodem de I meiterio recepto de Paineto de La Fayola pro eodem
[l. 12] de II meideriis[sic] receptis de Iocerando de Miseria pro garda per annum de Inote diplomatiqueI : ajouté en interligne. meiterio recepto de Lorencia de Donno Petro pro eodem de uno
[l. 13] meiterio quem solebat solvere Bernardetus de Co[ai]rei (8) Le a peut être raturé en e. et aliis duobus quos solvebant Hugo de La Miliarderi et Leprosus de La Fayola non computat
[l. 14] quia non possunt solvere propter inopiam de sex asinatis I raso receptis de exitu coponagii per dictum tempus

arreragium

de II asinatis XIIII rasis receptis de Guillermo
[l. 15] de Cognino de remanentia computi sui
[l. 16] summa : XIII asinate XI rasi avene de quibus libravit
[l. 17] ad expensas equorum computatorum audientium computum presentem : VII rasos et restant XIII asinate et IIII rasi — et remanent

galline


[l. 18] idem reddit computum de XIII gallinis receptis apud Castellionem de redditu per annum ut in estenta[sic] — venduntur ut infra

cera


[l. 19] idem reddit computum de XXXVIII libris cere receptis de gardis et recognitionibus per annum apud Castellionem ut in particulis in estenta, deductis
[l. 20] quibusdam quorum quidam mortui sunt et alii recesserunt propter guerram — venduntur ut infra

denarii census


[l. 21] idem reddit computum de XIIII libris VIII solidis VI denariis receptis apud Castellionem de redditu per annum ut in particulis in estenta de IIII solidis VI denariis receptis
[l. 22] de Peronino d’Estres de redditu per annum pro rebus quas emit a domino Petro de Regniou de II denariis receptis de Andree Jalati pro prato suo versus Clemenciam
[l. 23] per annum summa : XIIII lb. XIII s. II d. vien.

teyse


[l. 24] idem reddit computum de XI libris XIII solidis viennensium receptis de teysis domorum in villa nova Castellionis(9) On a écrit villanova castellionis, et l’on pourrait aussi transcrire Villanova Castellionis. hoc anno ubi levantur pro qualibet peda domus continente
[l. 25] quinque teysas de latitudine et novem teisas de longitudine duo solidi et sex denarii viennensium, et si plus vel minus contineat levatur pro rata
[l. 26] summa eadem : XI lb. XIII s. vien.

garde et recognitiones


[l. 27] idem reddit computum de XXVII solidis VI denariis receptis de gardis et recognitionibus per annum ut in particulis in extractu estenta(10) La terminaison du mot est raturée, car l’on avait d’abord écrit in extractu estente., deductis octo solidis
[l. 28] – de quibus debebat Hugonetus Rosez duos solidos, Guillermus Pastours tres solidos, Perronetus Millieti tres solidos – qui non possunt recuperari, quia duo
[l. 29] obierunt, tertius fugiit summa : XXVII s. VI d. vien.

firme


[l. 30] idem reddit computum de XX libris XI solidis X denariis viennensium receptis de exitu leide mercati Castellionis per dictum tempus de quo computat de LXVI
[l. 31] solidis receptis de exitu nundinarum Castellionis in festo beati Mathei(11) On avait d’abord écrit Mathie, et le mot est raturé. apostoli hoc anno de nundinis in festo beati Iohannis baptiste computavit
[l. 32] castellanus ante ipsum de CXIII solidis IX denariis receptis de exitu banchagii domus mercati pro medietate que levatur mercato proximo ante nativitatem Domini et de
[l. 33]alia medietate que levatur in festo beati Iohannis computavit castellanus ante ipsum de XII libris VI solidis receptis de Ruffo de Bosco pro medietate
[l. 34] firme furni Castellionis de anno finiendo in festo beati Iohannis baptiste anno LXXXVo et tunc debentur tantundem de IX libris
[l. 35] receptis de medietate firme chacipolerie finiende in festo beati Iohannis baptiste anno LXXXVo et tunc debentur tantundem de XV solidis
[l. 36] receptis de medietate firme champerie finiende in festo beati Iohannis baptiste anno LXXXVo et tunc debentur tantundem de XIII solidis receptis de
[l. 37] medietate(12) me / dietate firme lingarum boum occisorum in macello finiende in festo beati Iohannis baptiste anno LXXXVo et tunc debentur tantundem
[l. 38] de IIII libris II solidis VIII denariis receptis de exitu macelli Castellionis per dictum tempus et non potuit ascensari hoc anno de VI solidis receptis de
[l. 39] Hugone Chalveti pro firma furni sui ad usum suum finita in nativitate Domini de II solidis receptis de Maschardo pro firma furni sui
[l. 40] ad usum suum summa : LVI lb. XVI s. III d. vien.

laudes et vende


[l. 41] idem reddit computum de XX denariis viennensium receptis de Ruffo Blondelli pro laudibus et vendis terre quam emit de Guilliau Syod pretio decem solidorum
[l. 42] de XVI denariis receptis de quodam homine de Burgo pro dimidia peda quam emit a Philiberta pretio octo solidorum de XX solidis receptis de Berteto
[l. 43] Coardi pro domo quam emit ab Hugone de Bunens pretio sex librarum viennensium de XIII solidis IIII denariis receptis de donno Hugone de Crusilie
[l. 44] capellano pro dimidio domo quam emit a Berardo clerico pretio quatuor librarum viennensium de VIII solidis IIII denariis receptis de Ponceto de Sala pro dimidio domo
[l. 45] quam emit ab Andree de Perrosa pretio quinquaginta solidorum de XXIIII solidis IIII denariis receptis de Hugone Morandi pro domo quam emit a Iohanneto Calloti pretio septem librarum et sex solidorum de V solidis receptis de Stephano Ysabeleti pro domo quam emit de Martino de Chapiz pretio
[l. 46] triginta solidorum de XXX solidis viennensium receptis de Guioneto Baratta pro domo quam emit de Petro de Birfeschi pretio novem librarum
[l. 47] summa : CIIII s. vien.

banna et clame


[l. 48] idem reddit computum de XL solidis receptis de filio Guiotti Tabernarii quia intravit de nocte domum Ruffi de Bosco de XL solidis
[l. 49] receptis de filio Bernarde d’Escota (13) On a écrit descota. quia cepit furtive quamdam peciam ferri de LX solidis receptis de Guilleto de Vileta quia percuxit[sic] (14) Lire percussit. de
[l. 50] cutello Bernardum Tibaudi de VI solidis receptis de Hugone de Vorzei pro clama de VI solidis receptis de Larga de Sancto Andrea pro eodem
[l. 51] de VI solidis receptis de Iocerando Monerii pro eodem de VI solidis receptis de Stephano de Birfeschi pro eodem de VI solidis receptis de Berthelerio pellepario
[l. 52] pro eodem de VI solidis receptis de Vincentio mercerio et fratribus suis pro eodem de VI solidis receptis de Bernardo Tibaud pro eodem
[l. 53] summa : VIII lb. IIII s. vien. deducta parte castellani capientis duos solidos in libra

inventa


[l. 54] de inventis et eschetis nichil per dictum tempus

venditiones


[l. 55] idem reddit computum de IIII solidis IIII denariis viennensium receptis de tresdecim[sic] gallinis venditis ut supra pro tanto qualibet gallina vendita quatuor denariis
[l. 56] de IIII libris V solidis VI denariis receptis de triginta octo libris cere venditis ut supra qualibet vendita duobus solidis tribus denariis
[l. 57] summa : IIII lb. IX s. X d. vien.

iudei


[l. 58] idem reddit computum de IIII libris receptis de Rimolino(15) On lit RImolino. et Emendante pro censa sua de anno incepto in festo beati Iohannis baptiste
[l. 59] anno LXXXIIIIo dicit tamen quod non potest recuperare propter inopiam dictorum iudeorum et si forte non pocit[sic] (16) Lire possit. recuperare debent sibi deduci de
[l. 60] computo suo
[l. 61] summa : IIII lb. vien.


[l. 62] summa totius recepte : CVI lb. VII s. IX d.

de quibus in aqueductu
[l. 63] domus mercati curando : XVIII denarios in blado domini transferendo de uno granerio in aliud : II solidos in locagio unius
[l. 64] grenerii[sic] (17) Lire granerii. pro blada domini reponenda de uno anno finiendo in festo beati Iohannis baptiste anno LXXXVo : X solidos in quadam chauciata
[l. 65] inter duo fossata subtus villam aptanda : III solidos in stipendiis unius nuntii missi ad dominum pro negotio domini Sancti Triverii : IIII solidos
[l. 66] in quodam pondere epto[sic] (18) Lire empto. ad opus domini in mercato : LXXIII solidos in stipendiis collectoris leide(19) On avait écrit leidee, mais le second e a été annulé par exponctuation. mercati pro medietate unius anni finiendi
[l. 67] in festo beati Iohannis baptiste anno LXXXVo et tunc sibi debentur tantundem : XV solidos idem restituit sibi ipsi pro quibusdam servitiis et teisis domorum
[l. 68] que non possunt recuperari ut dicit quia tenementa et pede pro quibus debebantur occupata sunt per fossata domini circa villam Castellionis : XVIII solidos
[l. 69] idem libravit Uguete filie Guichardi Escoferii pro emenda curtilis sui per fossata ville Castellionis occupati per litteras domini de mandato
[l. 70] quas reddit : LX solidos in pergameno empto apud Lugdunum per computatores : XV solidos in expensis donni[sic] Petri et Durandi audientium computum
[l. 71] ipsius et veniendo ibidem per(20) On a Ă©crit pro par Ă©tourderie. tres dies : XX solidos idem libravit in stipendiis Guichardi de Ru castellani Castellionis pro se et una
[l. 72] gastia pro medietate salarii sui unius anni finiendi quarto nonas iulii anno LXXXVo et tunc sibi debentur tantundem[sic] pro rata
[l. 73] quindecim librarum per annum : VII libras X solidos in stipendiis unius bayete quam secum tenuit per unum mensem : IX solidos viennensium


[l. 74] summa expense et salarii : XIX lb. VI d.

et sic debet : IIIIXX VII libras
[l. 75] VII solidos III denarios viennensium quibus adduntur : XXI libre VII solidi IIII denarii viennensium quos ipse recuperavit per manum
[l. 76] Guichardi de Ru castellani Castellionis a quibusdam hominibus eiusdem loci de debitis Wuillermi de Cognyns pro remanentia quam debebat de castellania Castellionis
[l. 77] de ultimo computo suo et sic debet : CVIII libras XIIII solidos VII denarios viennensium de quibus
[l. 78] idem libravit sibi ipsi quas sibi dominus comes debebat ex causa mutui ei facti per manum donni Iohannis Floridi capellani per litteras
[l. 79] dicti domini comitis de debito quas reddit : C libras viennensium et sic debet finaliter : VIII libras XIIII solidos VII denarios viennensium(21) Cinq lignes ont été ici laissées en blanc, et cette réserve est signalée par une pièce quadrangulaire d’un autre substrat, peut-être du papier, collée en guise de mémorandum sur la marge gauche.

frumentum


[l. 80] idem reddit computum de III asinatis III bichetis frumenti receptis de exitu coponagii per tempus supradictum

arreragium

de V meiteriis receptis
[l. 81] de Guillermo de Cognis (22) Lire Cognins. quondam castellano Castellionis de remanentia ultimi computi sui summa : IIII asinate V bicheti frumenti — et remanent

fabe


[l. 82] idem reddit computum de I meiterio fabarum recepto de exitu coponagii per dictum tempus de I meiterio recepto de Guillermo de Cognins de remanentia computi sui
[l. 83] summa : II meiterii fabarum — et remanent

milium


[l. 84] idem reddit computum de III meiteriis milii receptis de exitu dicti coponagii per dictum tempus de I meiterio recepto de Guillermo de Cognins de remanentia
[l. 85] computi sui precedentis summa : I asinata milii — et remanet(23) Les cinq dernières lignes du parchemin ont été laissées en blanc.



Notes

1 - Du 4 juillet 1284 au 4 juillet 1285, le châtelain de Châtillon fut Guichard de Ru, et Guillaume de Cognin l’avait précédé.
2 - On écrit destres. On notera d’ailleurs ici que la préposition est fréquemment jointe au mot qu’elle introduit : perdictum, inestenta, inparticulis, infesto, instipendiis, promedietate, pour per dictum, in estenta, in particulis, in festo, in stipendiis, pro medietate.
3 - On avait d’abord écrit LXXXIIIo.
4 - ajouté dans la marge droite avec un appel de note en forme de croix inscrite dans un cercle
5 - On lit ici Laurencio, Lorencia, audiencium, recognicionibus, recogniciones, tocius, negocio, serviciis, que l’on transcrit – selon la convention d’édition prescrivant l’usage général de la graphie classique – Laurentio, Lorentia, audientium, recognitionibus, recognitiones, totius, negotio, servitiis.
6 - La mesure de seigle s’écrit met. en abrégé, celle d’avoine alternativement meit. et met., ou même meid.
7 - Le nombre paraît raturé, et sa lecture n’est pas très assurée.
8 - Le a peut être raturé en e.
9 - On a écrit villanova castellionis, et l’on pourrait aussi transcrire Villanova Castellionis.
10 - La terminaison du mot est raturée, car l’on avait d’abord écrit in extractu estente.
11 - On avait d’abord écrit Mathie, et le mot est raturé.
12 - me / dietate
13 - On a Ă©crit descota.
14 - Lire percussit.
15 - On lit RImolino.
16 - Lire possit.
17 - Lire granerii.
18 - Lire empto.
19 - On avait écrit leidee, mais le second e a été annulé par exponctuation.
20 - On a Ă©crit pro par Ă©tourderie.
21 - Cinq lignes ont été ici laissées en blanc, et cette réserve est signalée par une pièce quadrangulaire d’un autre substrat, peut-être du papier, collée en guise de mémorandum sur la marge gauche.
22 - Lire Cognins.
23 - Les cinq dernières lignes du parchemin ont été laissées en blanc.